Առասպե՞լ է, թե իրականություն, դժվար է ասել: Համենայն դեպս, այսօր էլ Իտալիայի Միլան քաղաքում պահպանվում է մի դիմանկար, որը մոտ 2000 տարեկան է և հեռավոր միջնադարում բերվել է Եդեսիայից: Պաստառի վրա Հիսուս Քրիստոսի ամենահին դիմապատկերն է, որը դարերի ընթացքում չի կորցրել թարմությունը և արտասովոր ազդեցություն է թողնում դիտողի վրա: 5-րդ դարի պատմիչ Մովսես Խորենացին վկայում է, որ այդ պատկերը առաջին դարում հայոց թագավորի հրամանով արարել է Անան անունով հայ նկարիչը: Ոչ թե մտացածին կերպար է, այլ նկարչի բնօրինակ է եղել հենց ինքը՝ Աստծո որդին: Ըստ Խորենացու՜Անանը թագավորին է ներկայացրել «Հիսուս Քրիստոսի» կենդանագիր պատկերը: Մեկ այլ վկայություն հաստատում է, որ ողջ-առողջ և մարդկանց մեջ շրջագայող ու իր վարդապետությունը քարոզող Քրիստոսին նկարելիսԱնանի ձեռքերը դողացել են՝ դիմացը կանգնած կենդանի Աստծո դեմքի արտասովոր ճառագայթումից:
Նկարիչը, ասում են, երկար և անօգուտ չարչարվել է բնօրինակը հարազատորեն վերարտադրելու փորձ անելիս, և Աստծո որդին, այդ տեսնելով, իբր, պաստառը հպել է իր դեմքին, որ բնական չափերով նույնությամբ պատկերվի: Այսպես թե այնպես՝ պատմիչը հաստատում է, որ Անանի բերած կտավի վրա ճիշտ և ճիշտ Հիսուս Քրիստոսն է՝ հենց այնպիսին, ինչպիսին եղել է մինչև խաչվելն ու հարություն առնելը:
Ասում են նաև, որ նկարը երկար ժամանակ պահպանվել է Եդեսիայի քրիստոնեական եկեղեցում և հրաշքներ է գործել:
Երբ պարսիկները պաշարել են Եդեսիան և սպառնացել են կոտորել քաղաքի բնակչությանը, պաշարվածները պարսպից կախել են նկարը, և նրա անօրինակ ճառագայթումից թշնամին դադարեցրել է շրջապատումը և փախել խուճապահար:
Հետագայում Անանի հրաշակերտը բյուզանդական կայսրերն ավարառել են: Այդպես այն հայտնվել է Իտալիայում և մինչ օրս շլացնում է տեսնողներին՝ իբրև հետագա շատ նկարիչների ստեղծած Քրիստոսների բազմաթիվ դիմանկարների մեջ միակ ճշմարիտն ու հավաստին:
Այդ ժամանակ Քրիստոսը 33 տարեկան էր, և Անանի նկարում նրա դեմքը մագաղաթի նման անկնճիռ մաքուր է, լայն ճակատը, խորունկ աչքերը, երկկողմանի իջած երկար մազերն ու սև մորուքը խորհրդանշում են մտքի ուժը, խորաթափանցությունն ու պայծառատեսությունը: Ե՛վ իրական մարդ է, և՛, միաժամանակ, հոգիների վրայով հավերժորեն նավարկող տիեզերական ճամփորդ:
Ասում են նաև, որ նկարը երկար ժամանակ պահպանվել է Եդեսիայի քրիստոնեական եկեղեցում և հրաշքներ է գործել:
Երբ պարսիկները պաշարել են Եդեսիան և սպառնացել են կոտորել քաղաքի բնակչությանը, պաշարվածները պարսպից կախել են նկարը, և նրա անօրինակ ճառագայթումից թշնամին դադարեցրել է շրջապատումը և փախել խուճապահար:
Հետագայում Անանի հրաշակերտը բյուզանդական կայսրերն ավարառել են: Այդպես այն հայտնվել է Իտալիայում և մինչ օրս շլացնում է տեսնողներին՝ իբրև հետագա շատ նկարիչների ստեղծած Քրիստոսների բազմաթիվ դիմանկարների մեջ միակ ճշմարիտն ու հավաստին:
Այդ ժամանակ Քրիստոսը 33 տարեկան էր, և Անանի նկարում նրա դեմքը մագաղաթի նման անկնճիռ մաքուր է, լայն ճակատը, խորունկ աչքերը, երկկողմանի իջած երկար մազերն ու սև մորուքը խորհրդանշում են մտքի ուժը, խորաթափանցությունն ու պայծառատեսությունը: Ե՛վ իրական մարդ է, և՛, միաժամանակ, հոգիների վրայով հավերժորեն նավարկող տիեզերական ճամփորդ:
No comments:
Post a Comment